اينترنت ، اينترانت و اكسترانت
هر كدام از اين اصطلاحات را بارها و بارها يا خودتان به كار برده ايد يا جايي خوانده ايد يا از دهان كسي شنيده ايد .
آيا تا به حال به اين فكر كرده ايد كه معني و مفهوم آنها چيست؟چگونه به وجود آمده اند يا براي راه اندازي يك اينترانت يا اكسترانت چه كار بايد كرد و به چه ابزارهايي نيازمنديم ؟در اين مقاله سعي داريم به بررسي اين موضوع بپردازيم.
 

اينترنت ( Internet ) ؛ يك شبكه ي جهاني Global Computer Network است كه از اتصال كامپيوترهاي مختلف در سراسر جهان به يكديگر به وجود آمده است و هر كدام از آنها با ارائه خدمات ، به كاربران اين امكان را مي دهند كه اطلاعات را به روش هاي مختلف ، در اختيار افراد ديگر در سراسر جهان قرار دهند يا با يكديگر ارتباط برقرار كنند .
شما به عنوان يك كاربر با در اختيار داشتن يك خط اينترنت مي توانيد به راحتي به اين شبكه جهاني متصل شويد .
اينترانت ( Intranet ) ؛ همان طور كه از نام آن مشخص است ، اينترانت نيز مانند اينترنت يك شبكه است ، اما اين بار به صورت خصوصي يا داخل سازماني كه فقط كاربران داخلي اجازه استفاده از خدمات مختلف آن را دارند .
اكسترانت ( Extranet ) ؛ يك اينترانت است كه به كاربران خود مجوز دسترسي از خارج سازمان براي استفاده از خدماتي را در داخل سازمان ايجاد مي كند .
خدمات و سرويس هاي ارائه شده در اين شبكه ها بي شمار است ، متداول ترين آنها را مي توان به صورت زير دسته بندي كرد :
1ـ نمايش ، به اشتراك گذاري و دريافت مدارك ، منابع ، فايل ها ، عكس ها و ... متصل به هم از طريق يك آدرس وب ( Web Address ) با استفاده از مرورگرهاي وب Web Browser ( firefox,IE,... )
2 ـ گفت وگو ( Chat and Teleconference ) بين كاربران از طريق انواع Massenger ها مانند Skype,Yahoo.MSN,Aol
3 ـ به اشتراك گذاري فايل ها ، مدارك و منابع مختلف بين كاربران عادي و خانگي ، توسط برنامه هاي P2P مانند Bit Torrent,eMule و ...
4 ـ دريافت و ارسال نامه و پيام هاي الكترونيكي ( Email ) به صورت Offline و متمركز روي كامپيوترهاي كاربران مانند استفاده از microsoft outlook , outlook express , Thunderbird و ...
5 ـ دريافت و ارسال نامه و پيام هاي الكترونيكي به صورت online و متمركز در فضاي مختص هر كاربر در شبكه به وسيله ي يك آدرس وب . مانند سرويس هاي پست الكترونيكي Yahooweb maile , Hotmail , Gmail و ...
6 ـ دريافت ،ارسال و ذخيره سازي فايل ها در يك سرويس دهنده مركزي Central Server از طريق برنامه هايي مانند CuteFTP,FlashFXP,FTP و ...
7 ـ برنامه هاي كاربردي ديگر كه به صورت برنامه هاي تحت وب در اختيار كاربران قرار مي گيرد و شما به عنوان يك كاربر حرفه اي مي توانيد خدمات جديدي را توليد كرده و در اختيار كاربران خود قرار دهيد .
اين كاري است كه برنامه نويسان برنامه هاي اينترنتي انجام مي دهند .
ارتباطات :
براي استفاده از هر يك از خدمات گفته شده در شبكه ، نياز به برنامه ها و ابزارهاي خاص آن كار است ، اما اين برنامه ها و ابزارها به تنهايي و بدون اتصال به شبكه ، كارايي چنداني نخواهند داشت .
احتمالاً اين سوال به وجود مي آيد كه دليل آنكه اين نرم افزارها كارايي چنداني بدون اتصال به شبكه ندارند ، چيست ؟
جواب اين سوال بسيار ساده است . آيا شما مي توانيد با ديوار صحبت كرده و جوابي از آن دريافت كنيد ؟ مطمئناً جواب شما به اين سوال خير است . اين برنامه ها و ابزارها هم نياز دارند با كسي صحبت كنند كه توانايي پاسخگويي آنها را داشته باشد كه در علم مهندسي كامپيوتر به اين پاسخ دهنده ( سرويس دهنده ) Server گفته مي شود .
بنابراين ابزار شما براي انجام كارهاي محوله ، نيازمند صحبت با سريوس دهنده است ! بله درست خوانديد ، منظور من دقيقاً صحبت كردن است . اين صحبت كردن ، رد و بدل داده اي بين برنامه ها مانند ما انسان ها هر كدام به زبان استاندارد و خاص خود با سرويس دهنده خود صحبت مي كنند كه به اين زبان و استاندارد نيز پروتكل گفته مي شود . خلاصه اينكه ، اين برنامه ها با يك پروتكل استاندارد با سرويس دهنده ي خود به تبادل داده مي پردازند .
به هر منبعي در شبكه كه بخواهيد دسترسي پيدا كنيد ، يك آدرس Url ( Uniform Resource Locator ) دارد كه از يك پروتكل و نام منبع تشكيل شده است . پروتكل مشخص كننده روش انتقال داده بين كاربر و سرويس دهنده بوده و نام منبع مسير مربوط به آن منبع را مشخص مي كند كه مي تواند شامل نام يك دامنه يا IP باشد .
يك Url به صورت protocol://resource Name نمايش داده شده كه پروتكل و نام منبع به وسيله ي //: از هم جدا مي شوند .
به عنوان مثال :
http://www.flexrule.com/download/express/fef-1.0.zip
ftp://www.webblaster.com/download/plugin
در مثال اول پروتكل از نوع http و مسير منبع مورد نظر http://www.flexrule.com/download/express/fef-1.0.zip است كه مشخص كننده ي مسير يك فايل zip در دامنه ي flexrule.com است . هر پروتكل مي تواند به وسيله ي يك يا چند نرم افزار ، سخت افزار يا تركيبي از آنها پياده سازي شده باشد . به عنوان مثال ، به جدول يك كه مربوط به پروتكل هاي متداول است ، دقت كنيد .
راه اندازي يك اينترانت يا اكسترانت :
منظور از راه اندازي يك اينترانت ، ايجاد سرويس هاي مشابه اينترنت براي كاربران داخل سازمان است كه وسيله ي يك Url دراختيار كاربران خود قرار مي گيرند ( در صورتي كه بعضي از اين خدمات از خارج از سازمان شما نيز قابل دسترسي باشد ، به شبكه شما اكسترانت نيز گفته مي شود ) . انواع اين سرويس ها و خدمات مي توانند با توجه به نيازهاي افراد متخلف درسازمان متفاوت باشند و اين نكته نيز حائز اهميت است كه با توجه به نوع نيازمندي هاي آنها ، نياز به نصب و راه اندازي سرورهاي مختلف خواهيد داشت .
به عنوان مثال ، سازمان شما مي خواهد يك سايت مركزي داشته باشد كه از آن به عنوان يك درگاه اطلاع رساني كاركنان استفاده كند و مدير شما مي خواهد توانايي به اشتراك گذاري فايل هاي مختلف را براي افراد مورد نظرش داشته باشد و شركت انتظار دارد كه بتواند پست الكترونيكي داخلي داشته باشد تا كاركنان بتوانند با هم مكاتبه كنند و بعضي از افراد نيز اين انتظار را دارند كه بتوانند پست الكترونيكي خود را از منزل نيز كنترل كنند .
از طرف ديگر براي جلوگيري از همهمه در بخش ، از شما خواسته شده است كه يك سرويس گپ فراهم كنيد تا افراد بتوانند تا حد امكان بدون سر و صدا به گفت وگو بپردازند .
براي برآورده كردن اين نيازها چه كاري انجام دهيد ؟ براي هر مورد خاص بايد نرم افزاري جداگانه نصب كنيد و تنظيمات مربوط به آن را انجام داده تا بتوانيد آن خدمات را به كاربران ارائه دهيد .
بنابراين شما نياز به راه اندازي سرويس هاي زير داريد :
1 ـ IIS يا Internet Information Service براي درگاه اطلاع رساني شركت و به اشتراك گذاري فايل ها از طريق FTP
2 ـ يك Mail Server كه مي تواند Microsoft Exchange Server يا Mdaemon Email Server باشد .
3 ـ يك سرويس دهنده ي گفتگو ( Chat Server )
درصورتي كه به هر كدام از سرورها يك خط اينترنت پر سرعت با يك IP معتبر و ثابت اينترنتي Internet Valid and Static IP Address وصل كنيد و از سرويس دهنده آن سرويس بخواهيد كه به آن IP هم سرويس دهد ، مي توانيد سرويس هاي شبكه خود را از خارج از سازمان در اختيار كاربران خود قرار دهيد .
مشكل اين عمليات در آن است كه هر يك از اين نرم افزارها براي نصب و بهره برداري نيازمند چندين روز كار و داشتن تجربه كافي در اين زمينه هستند . به عنوان مثال ، شايد نصب كردن IIS راحت باشد و شما با يادگيري طراحي صفحات وب HTML Page Design بتوانيد صفحات مختلفي براي قسمت هاي مختلف سازمان طراحي كنيد ، اما به محض راه اندازي آن به عنوان درگاه اطلاع رساني سازمان به اين نياز برخواهيد خورد كه حال چگونه حقوق دسترسي افراد مختلف را به قسمت هاي گوناگون كنترل كنيد ؟!
همين طور راه اندازي هر كدام از سرويس دهنده هاي پست الكترونيكي ياد شده نياز به داشتن تجربه ي علمي بالا دارد و به راحتي نمي توان آن را انجام داد يا حتي راه اندازي آنها براي بهره برداري بهتر نيازمند راه اندازي سرورهاي پايه اي ديگري مانند Active Directory خواهد بود .
حال اين سوال به وجود مي آيد كه چگونه مي توان كاري كرد كه هر كاربر فقط داراي يك نام كاربري و كلمه عبور باشد و بتواند از تمام سرويس هاي شبكه استفاده كند ، چرا كه اگر هر كاربر براي استفاده از هر سرويس نياز به يك نام كاربري جداگانه داشته باشد ، نگهداري و مديريت آنها ، هم براي كاربر و هم براي شما مشكل خواهد بود . حال در صورتي كه شما به كاربرانتان در خارج سازمان نيز سرويس دهنده باشيد ( اكسترانت ) چگونه مي توانيد نوع و ميزان استفاده و دسترسي آنها ( از سرويس هاي ارائه شده از سمت شما ) در داخل و خارج از محيط كار را كنترل كنيد ؟
اين مسائل بخشي از مشكلات و نگراني هايي است كه بعد از راه اندازي و بهره برداري از شبكه وجود نخواهد داشت و اين مسئله باعث مي شود نصب ، راه اندازي ، نگهداري و پشتيباني از يك شبكه با چنين وسعت خدماتي ، نياز به نيروهاي حرفه اي و هزينه ي بالايي داشته باشد .
حال راه حل براي شركتي كه بخواهد هزينه مالي و نيروي انساني كمتري مصرف كند ، چيست ؟ آيا نمي توان از اين نوع سرويس ها در يك شركت كوچك استفاده كرد ؟ خوشبختانه براي اين مشكل نرم افزار ساده و در عين حال كاربردي به نام webblaster وجود دارد كه در ادامه به بررسي آن مي پردازيم .
خدمات يكپارچه اينترانت و اكسترانت :
بهترين راه براي ارائه اين گونه خدمات و راه اندازي يك اينترانت يا اكسترانت، استفاده از نرم افزارهاي مخصوص اين كار است كه علاوه بر سادگي ، كليه سرويس هاي مورد نظر را به صورت يكپارچه براي مديريت و استفاده كاربران داشته باشد .
بسته نرم افزاري وب بلاستر webblaster.NET كه داراي نسخه رايگان نيز است ، مي تواند شما را با يك نصب بسيار ساده صاحب اينترنتي پرقدرت كند .
همچنين با استفاده از اين بسته نرم افزاري بيش از پنجاه نوع امكان كاربري در اختيار كاربران خود قرار مي دهيد كه در كمتر نرم افزاري از اين دست مي توان آن را يافت ( براي دريافت نسخه رايگان اين محصول مي توانيد به سايت http://www.webblaster.com مراجعه كنيد ) .
براي استفاده از اين نرم افزار نياز به يك سيستم عامل windows2000 يا نسخه هاي جديدتر آن داريد . نكته قابل توجه آن است كه شما مي توانيد اين نرم افزار را به روي نگارش هاي خانگي ويندوز نيز نصب كنيد كه اين موضوع باعث كاهش هزينه شما مي شود . ( البته اين مسئله در ايران چندان اهميتي ندارد ) .
وب بلاستر نياز به هيچ يك از سرويس هاي شبكه اي پايه اي ويندوزها مانند IIS,DNS,DHCP و... ندارد و مي تواند به طور مستقل كليه ي سرويس هاي مربوط به يك اينترانت يا اكسترانت مدرن را در اختيار شما قرار دهد .
معرفي امكانات و مزايا :
يكي از ويژگي هاي برجسته webblaster اين است كه مي توانيد روي يك كامپيوتر خدمت گزار ( Server ) چند دامنه را نصب و مديريت كرده و تمامي يا بخشي از سرويس هاي زير را روي دامنه هاي تحت مديريت آن نصب و راه اندازي كنيد .
1ـ مديريت كاربران و حقوق دسترسي آنها به سرويس ها و خدمات مختلف .
2 ـ سرويس دهنده نام مستعار
3 ـ سرويس دهنده وب
4 ـ بيش از ده برنامه آماده استفاده در وب
a - ثبت كاربر جديد
b - مشاهده افراد در خط در اينترانت
c - برنامه مديريت صندوق پستي
d - مشخصات كاربران (Profile)
e - انجمن
f- مديريت اطلاعات شخصي كاربر
g- چت و تالارهاي گفت وگو
h - ...

5 ـ كنترل منابع به اشتراك گذاشته شده در وب
6 ـ سرويس گزارش گيري از منابع استفاده شده در وب
7 ـ سرويس دهنده پست الكتريكي و Anti Spam
8 ـ سرويس دهنده انتقال فايل ( FTP)
9 ـ سرويس كنترل فضاي اختصاصي كاربران ( Quota )
10 ـ سرويس دهنده ي گفت وگو
11 ـ سرويس مديريت كاربران جديد
12 ـ سرويس برنامه نويسي به زبان Script براي وب
13 ـ سرويس اجراي برنامه هاي تحت فناوري ASP.NET
14ـ نمايش فعاليت هاي سيستم ( Audit Viewer)
15 ـ مشاهده نمودار درگيري پردازشگر ( CPU Monitor)
16ـ مديريت تنظيمات پيشرفته
17 ـ فهرست دسترسي ( Access List) در سه سطح مختلف
مجموعه اين سرويس ها و پيش از صد امكان مديريتي و كاربري ديگر ، اين قدرت را به شما مي دهد كه بتوانيد تنها با نصب يك بسته نرم افزاري ، يك اينترانت يا اكسترانت به صورت كاملاً پويا و متمركز راه اندازي كرده و مديريت آن را بدون نگراني به دست گيريد .
نصب و راه اندازي
بعد از دريافت بسته وب بلاستر از سايت گفته شده ، فايل wb-beta2-1.0. 5msi آن را اجرا كرده تا صفحه شروع نصب برنامه نمايان شود دكمه Next را فشار دهيد تا به مرحله ي تاييد حقوق استفاده از نرم افزار برسيد .
گزينه ي «I accept the license agreement» را انتخاب كرده و دكمه ي Next را فشار دهيد . در صفحه ي بعدي اطلاعاتي در مورد نرم افزارها پيش نياز به شما داده مي شود .
اشاره به اين نكته حائز اهميت است كه به دليل اينكه اين نرم افزار با استفاده از فناوري Net 2.0 نوشته شده ، شما نيازمند نصب Net Framework 2.0 روي ويندوز خود هستيد .
در غير اين صورت مي توانيد اين پيش نياز را از آدرس
http"//www.microsoft/.com/downloads/de-tails.aspx?FamilyID=0856EACB-4362-4B0D-8EDD-AAB15C5E04F5&displaylang=en
دريافت كنيد و پس از اتمام نصب آن گزينه ي Next را فشار دهيد تا به صفحه ي بعدي وارد شويد . اطلاعات درخواستي را تكميل و دكمه ي Next را فشار دهيد.
در صفحه ي بعد مسير نصب نرم افزار پرسيده خواهد شد .
مسير مورد نظر را انتخاب كرده و دكمه ي Next را فشار دهيد . در اين مرحله تاييد نصب از شما گرفته مي شود . در صورتي كه آماده هستيد ، دكمه ي Next را دوباره و براي آخرين بار فشار دهيد تا عمليات نصب بسته نرم افزاري انجام شود . در صورتي كه عمليات نصب موفقيت آميز باشد ، پيغام نصب موفقيت آميز برنامه را خواهيد ديد .
دكمه Finish را فشار داده و به نصب خاتمه دهيد . اگر با قسمت مديريت سرويس هاي ويندوز آشنايي داريد ، مي توانيد با استارت ( Start) سرويس Webblaster .NET Data Communication Server مراحل بعدي را ادامه دهيد . در غير اين صورت با Restart كردن ويندوز ، اين عمليات به صورت خودكار انجام خواهد شد .
+ نوشته شده در  دوشنبه نهم آبان ۱۳۹۰ساعت 9:30  توسط خودم  |